Omdat ongeveer alle opties voor een vierpartijenkabinet op niets lijken uit te lopen, lijkt een minderheidskabinet steeds dichterbij te komen.
Vertrekkend informateur Edith Schippers stelde dinsdag tijdens het debat over haar eindverslag voor om de verkenningsopdracht te verbreden: “We hebben niet langer de luxe om een minderheidskabinet uit te sluiten.”
Het werk van Edith Schippers zit erop. De Kamer wees minister van staat Herman Tjeenk Willink dinsdag aan als nieuwe informateur. De 75-jarige PvdA-prominent was eerder al betrokken bij de formaties van 1994, 2010 en de lijmpoging van Paars II, in 1999.
Tijdens het debat bleek verder dat het torpederen van een coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vooral D66-leider Alexander Pechtold niet in dank wordt afgenomen. Of zoals PvdA-leider Lodewijk Asscher – tijdens de formatiedebatten vaste gast achter de microfoon – kort samenvatte:
“De sfeer zit er lekker in, in het motorblok.”
D66 heeft de optie met de ChristenUnie volgens de meeste andere partijleiders wel erg snel aan de kant geschoven. De twee leiders van beide partijen voerden afgelopen week samen - zonder CDA en VVD - een verkennend gesprek, maar al gauw bleek dat er weinig draagvlak voor de combinatie was.
Of, zoals ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers liet doorschemeren, in ieder geval niet bij D66.
Premier Mark Rutte trok naar eigen zeggen een "scheve wenkbrauw" over hoe snel de optie van tafel werd genomen, CDA-leider Sybrand Buma was nog een stuk feller: "Zo bouw je geen vertrouwen." De christen-democraat verwijt D66 dat er vooraf eisen werden gesteld, voor ook maar aan echte onderhandelingen te beginnen.
Segers zegt zelf ook dat de gesprekken met D66 "in zijn perceptie het karakter van pre-onderhandelingen hadden."